دایکست آلومینیوم یک فرآیند صنعتی است که در آن قطعات آلومینیوم به شکل مذاب در قالب‌های خاصی ریخته می‌شوند. این فرآیند به منظور تولید قطعات آلومینیومی با شکل و ابعاد دقیق و مشخص به کار می‌رود. دایکست آلومینیوم معمولاً برای تولید قطعات پیچیده یا قطعاتی که نیاز به دقت بالا در ابعاد دارند، استفاده می‌شود.
جدول محتواها
ریخته گری دایکست یا ریخته گری تحت فشار چیست؟
ریخته گری دایکست یا ریخته گری تحت فشار یک روش تولید قطعات صنعتی با استفاده از تزریق فلز مذاب به داخل قالب و با استفاده از نیروی تحت فشار است. در این روش، ماده مذاب با فشار وارد قالب می شود، که این فشار باعث کاهش مک ها و تخلل ها در ماده مذاب می شود. نتیجه نهایی این فرآیند، تولید قطعات با استحکام بالاتر و کیفیت بهتر می باشد.
ریخته گری تحت فشار در صنعت امروزی دارای اهمیت ویژه‌ای برای تولید قطعات صنعتی و تخصصی است. این روش به عنوان یکی از روش های سریع تولید محصول از جنس فلز شناخته می شود و تولیدات حاصل از آن از نظر کیفیت بهتر از روش های ریخته گری دیگر هستند.
اگر هدف صنعتی ما تولید محصولات با کمترین هزینه است، ریخته گری دایکست می تواند بهترین گزینه باشد، زیرا با اندکی ماشین کاری قطعه تکمیل می شود و محصول نهایی به راحتی به دست می‌آید.
به منظور انتخاب مواد مناسب برای ریخته گری تحت فشار، باید به ویژگی هایی مانند دانسیته، نقطه ذوب، هزینه های تولید، استحکام و مقاومت به خوردگی توجه کرد. از این روش معمولاً برای آلیاژهای غیرآهنی استفاده می شود. برخی از مواد مناسب برای ریخته گری دایکست عبارت‌اند از:
- آلومینیوم: آلومینیوم یکی از محبوب ترین فلزات برای ریخته گری تحت فشار است. وزن سبک، خواص مکانیکی مطلوب، مقاومت به خوردگی بالا و ویژگی های دیگر آن باعث محبوبیت آن در این روش می شود.
- منیزیم: آلیاژهای منیزیم به عنوان سبک ترین گروه فلزها برای ریخته گری تحت فشار شناخته می شوند و به عنوان یکی از گزینه های مناسب برای این نوع ریخته گری محسوب می شوند.
- روی: فلز روی به دلیل شکل پذیری و استحکام بالای خود، یکی از فلزات مناسب برای ریخته گری دایکست است.
- مس: مس نیز به عنوان یک گزینه مناسب برای ریخته گری دایکست در نظر گرفته می شود؛ زیرا از خصوصیات مکانیکی مطلوبی مانند استحکام، سختی، و مقاومت به سایش برخوردار است.
انواع روش های ریخته گری با دایکست
روش های ریخته گری دایکست بر اساس میزان فشاری که در فرآیند انتقال ماده مذاب به درون قالب اعمال می شود به دو دسته تقسیم می شوند:
- ریخته گری تحت فشار بالا
- ریخته گری تحت فشار پایین
همچنین، بر اساس فرآیند تولید و محفظه ها، ریخته گری دایکست به دو دسته تقسیم می شود:
- دایکست گرم با محفظه (سیلندر) گرم
- دایکست سرد با محفظه (سیلندر) سرد
در مورد دستگاه های دایکست با سیستم تزریق محفظه گرم، نقطه ذوب فلز تزریقی پایین بوده و پمپ می تواند مستقیماً در فلز مذاب قرار گیرد. در مقابل، در سیستم تزریق محفظه سرد، پمپ نمی تواند مستقیماً در فلز مذاب قرار گیرد و از طریق گرمای مواد مذاب دما را برای تزریق متناسب ایجاد می کند.
انواع دستگاه های دایکست آلومینیوم کدامند؟
دستگاه های دایکست دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام دارای یک مجرای گردن غازی هستند. نازل مورد نظر به سیلندر تزریق وصل بوده و در فلز مذاب شناور می باشد. با استفاده از پیستونی که در قسمت بالای دستگاه قرار دارد، مواد مذاب به داخل سیلندر فشار یا سیلندر تزریق می شوند. پس از انجام تزریق، دریچه تغذیه بسته می شود و مواد مذاب با استفاده از فشار بسیار زیاد به درون قالب ریخته می شوند.
بعد از این مراحل، مواد مذاب به صورت آهسته سرد شده و پس از باز کردن دریچه تغذیه و خروج قطعه نهایی از قالب، مراحل برای تولید قطعه بعدی تکرار می شوند. این فرآیند تولید قطعات با وزن مختلف را امکان پذیر می کند و می توان وزن قطعه نهایی را با تنظیمات مختلفی تغییر داد.
دستگاه های دایکست دارای مزایا و معایب مختلفی هستند. به عنوان مثال مزایای دستگاه دایکست با سیستم تزریق محفظه گرم شامل:
- توانایی تولید قطعات نازک و پیچیده
- تولید قطعات با طول بسیار زیاد
- مقاومت بالای قطعات نهایی
معایب دستگاه دایکست با سیستم تزریق محفظه گرم شامل:
- محدودیت وزنی در تولید قطعات (حداکثر 30 کیلوگرم)
- هزینه‌ی بالای خرید و تعمیرات دستگاه
دستگاه های دایکست با سیستم تزریق محفظه سرد نیز مزایا و معایب خود را دارند، از جمله:
- افزایش نرخ تولید
- عدم نیاز به فرآیند ماشین کاری
- هزینه‌ی بالای خرید و تعمیر دستگاه
در نهایت، انتخاب بین دستگاه های دایکست با سیستم تزریق محفظه گرم یا سرد به عواملی مانند نوع قطعه مورد نیاز و ویژگی های متریال مذاب بستگی دارد و باید با دقت و توجه به نیازهای صنعتی انجام شود.
مقایسه دایکست آلومینیوم و الکستروژن پروفیل آلومینیوم
دایکست آلومینیوم و الکستروژن آلومینیوم دو فرآیند مختلف در تولید پروفیل آلومینیوم هستند و هر یک از این روش‌ها ویژگی‌ها و مزایا و معایب خود را دارند. در ادامه، مقایسه‌ای از دو فرآیند دایکست و الکستروژن در تولید پروفیل‌های آلومینیوم ارائه می‌شود:
دایکست (Die Casting)
- روش فرآیند: در دایکست آلومینیوم، آلومینیوم به شکل مذاب در قوالب یا قالب‌های خاصی ریخته می‌شود.
- فشار: این فرآیند تحت فشار انجام می‌شود، که به عنوان یکی از مزایای آن محسوب می‌شود و می‌تواند قطعات با دقت بالا تولید کند.
- سرعت تولید: دایکست معمولاً برای تولید دسته‌ای از قطعات با تعداد بالا استفاده می‌شود و به عنوان یک روش تولید انبوه مطرح است.
- تحت فشار آلومینیوم سفت شود: پس از ریخته‌گری، آلومینیوم سریعاً سفت می‌شود.
- پوشش‌دهی معمولاً مشکل است: برای قطعات دایکست، پوشش‌دهی یا رنگ‌آمیزی ممکن است مشکل باشد، زیرا سطح قطعات ممکن است ناهموار باشد.
الکستروژن (Extrusion)
- روش فرآیند: در الکستروژن، یک برش آلومینیوم به شکل نوار یا پروفیل از یک قالب خروجی می‌گیرد.
- فشار: این فرآیند نیاز به فشار کمتری دارد نسبت به دایکست و به عنوان یک فرآیند سبک‌تر محسوب می‌شود.
- سرعت تولید: الکستروژن معمولاً برای تولید پروفیل‌های طولانی با قسمت‌های متقارن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- پوشش‌دهی راحت‌تر است: سطح پروفیل‌های الکستروژن به راحتی می‌تواند پوشش‌دهی شود یا رنگ‌آمیزی شود.
- تنوع ابعاد: الکستروژن به شما امکان می‌دهد تا پروفیل‌های مختلف با ابعاد و شکل‌های متنوع تولید کنید.
به طور کلی، انتخاب بین دایکست و الکستروژن به ویژگی‌ها و نیازهای مشخص پروژه شما بستگی دارد. دایکست برای تولید قطعات پیچیده و با دقت بالا مناسب است، در حالی که الکستروژن برای تولید پروفیل‌ها و قطعات طولانی با قسمت‌های متقارن مناسبتر است.
ریخته گری آلومینیوم به شیوه دایکست (دایکست آلومینیوم)
ریخته گری آلومینیوم همچنین ریخته گری تحت فشار آلومینیوم نامیده می شود که یک فناوری ریخته گری فلزی است که در آن مذاب فلز آلومینیوم را به قالب یا مدل تزریق می کنند تا قطعه ریخته گری آلومینیوم مورد نظر را ایجاد کند.
مزایای دایکست آلومینیوم به روش تحت فشار چیست؟
- بسیار سفارشی سازی شده: این روش تولید آلومینیوم برای تولید قطعات حساس با پیچیدگی های زیاد مفید است، که در نهایت نسبت به روش های سنتی، قیمت تمام شده کمتر و کیفیت بالاتری برای محصولات به ارمغان می آورد.
- کارایی بالا: ریخته گری آلومینیوم به روش تحت فشار، امکان تولید قطعات با کیفیت و خواص مکانیکی بالاتری نسبت به سایر آلیاژهای ریخته گری شده سنتی آلومینیوم فراهم می کند.
- وزن بسیار سبک و مقاومت خوب: قطعات ریخته گری آلومینیوم ارزش بالایی از نظر وزن سبک و مقاومت عالی دارند.
- اقتصادی: قطعات ریخته گری آلومینیوم معمولاً ارزان تر از سایر آلیاژهای فلزی و دیگر قطعات ماشین کاری شده هستند.
- چند منظوره بودن و مقاومت در برابر زنگ زدگی: قطعات ریخته گری آلومینیوم بسیار چند منظوره هستند و ویژگی و مقاومت بسیار عالی در برابر زنگ زدگی دارند.
- مقاومت در برابر خوردگی: آلومینیوم دارای خواص مناسب خوردگی است و با روش تحت فشار می توان علاوه بر ایجاد خواص بهتر خوردگی و مکانیکی، قطعات تمام شده بهتری نیز دریافت کرد.
کاربردهای متعدد ریخته گری یا دایکست آلومینیوم
آلیاژهای آلومینیوم دارای مزایا و کاربردهای فراوانی در صنعت هستند. آن‌ها در بسیاری از کاربردها به کار می روند تا قطعات مهم در دستگاه های مختلفی که در صنایع متنوعی به کار می‌روند تولید کنند.
صنعت خودرو
در صنعت خودرو، ریخته گری آلومینیوم به دلیل ویژگی های خود مانند دوام و وزن سبک، مناسب برای استفاده است، زیرا جایگزینی مناسبی برای فولاد و چدن است. علاوه بر این، خاصیت سبکی وزن آلومینیوم، آن را برای حمل و نقل و هزینه های حمل و نقل نیز بهینه تر می کند.
محصولات خانگی
قسمت های ریخته گری آلومینیوم نه تنها سبک و مقاوم در برابر زنگ زدگی هستند، بلکه بسیار قوی و ارزان هم هستند. صنعت خانگی و مبلمان از فناوری ریخته گری آلومینیوم برای تولید انواع محصولات خانگی و مبلمان مانند دستگیره درب، مفصل، دسته و بسیاری از قطعات فلزی منازل و دکوراسیون مبلمان استفاده می کند.
صنعت هوا و فضا
مانند صنعت خودرو، هواپیماها نیازمند اجزاء ساختاری سبک و قطعات پیچیده با استحکام تنش بالا هستند. ریخته گری آلومینیوم برای صنعت هوا و فضا ایده آل است زیرا سبک است و همچنین دارای مقاومتی است که می تواند شرایط عملیاتی و محیطی دشوار را تحمل کند و این امکان را فراهم می کند که در مصرف سوخت نیز صرفه جویی شود.
صنعت ساخت و ساز
با توجه به قدرت و وزن سبک آن، ریخته گری آلومینیوم برای ساخت قاب های پنجره، اسکله های سقف و قاب های ساختمانی و غیره استفاده می شود. ساختمان های مسکونی و تجاری، پل ها و ابرساختمان ها نیز از انواع مختلفی از قطعات ریخته گری آلومینیومی بهره می برند.
صنعت الکترونیک
نوآوری سریع در صنعت الکترونیک مصرفی، نیازمند تامین پایدار قطعات دقیق، سبک، مقاوم در برابر گرما و دوام است. در صنعت الکترونیک، از قطعات ریخته گری آلومینیوم در همه چیز از ایستگاه های پایه ای 5G تا تلفن های همراه، پهپاد ها، کامپیوترهای شخصی و محصولات مصرفی دیگر استفاده می شود.
تجهیزات معدن
قطعات ریخته گری آلومینیوم برای تولید اجزاء متعددی از تجهیزات معدن و فرآیند معدن کاری مانند کاوشگرها، دستگاه های حفاری، سنگ شکن ها و غیره استفاده می شوند.
صنعت بهداشت
قطعات ریخته گری آلومینیوم در دستگاه ها و سیستم های مختلف در صنعت بهداشت استفاده می شود. این محصولات در تقریباً همه چیز از تجهیزات تشخیصی و درمانی تا تختخواب های بیمارستانی و ابزارهای جراحی یافت می شوند.
صنعت کشاورزی
ریخته گری آلومینیوم در تولید انواع ماشین آلات کشاورزی مانند تراکتورهای مزرعه که عملیات کاشت، داشت و برداشت را انجام می دهند، به کار می رود.
نتیجه گیری
در مجموع آلومینیوم یکی از فلزات پر مصرف و محبوب بین فلزات دیگر است که علاوه بر ویژگی های مختلف و خواص های مکانیکی گوناگون از جمله، خاصیت رسانایی، خاصیت کششی، مقاومت و استحکام مورد نیاز برای صنایع خودروسازی، مقاومت در برابر خوردگی، سبک بودن و استفاده از آن در صنعت خودرو و هواپیما سازی، استفاده در صنعت برق و حرارت، یکی از بهترین گزینه ها برای تولید به روش ریخته گری تحت فشار یا دایکست است.
در شیوه دایکست، می توان آلومینیوم نهایی را با خواص مکانیکی و فیزیکی بهتر و البته سطح تمام شده مناسب تری دریافت کرد و همچنین هزینه های ماشینکاری پس از ریخته گری نیز به شدت کاهش می یابد.
